Feb 28 2025
Klimaatverandering vormt een enorme uitdaging. We bevinden ons onmiskenbaar in een klimaatnoodtoestand, veroorzaakt door toenemende concentraties broeikasgassen – in het bijzonder koolstofdioxide (CO₂). Om deze crisis aan te pakken, moeten we de uitstoot van CO₂ drastisch terugdringen én de CO₂ aanpakken die zich al in de atmosfeer bevindt. Carbon Capture and Storage (CCS) is een belangrijke technologische doorbraak die helpt om deze milieuproblematiek het hoofd te bieden. CCS vangt CO₂-uitstoot op bij industriële bronnen en slaat deze veilig ondergronds op, zodat het niet in de atmosfeer terechtkomt.
Carbon Capture and Storage (CCS) is een technologie waarmee CO₂ wordt afgevangen, getransporteerd en langdurig opgeslagen. CCS wordt voornamelijk toegepast in de industrie en energieopwekking, waar CO₂ vrijkomt bij het verbranden van fossiele brandstoffen. De afgevangen CO₂ wordt vervolgens veilig vervoerd naar geschikte opslaglocaties – zoals lege olie- en gasvelden of diepe zoutwaterlagen – om te voorkomen dat het de atmosfeer bereikt en bijdraagt aan klimaatverandering.
De eerste stap bij CCS is het afvangen van CO₂ uit energiecentrales en industriële installaties. Er zijn drie hoofdtechnieken voor CO₂-afvang:
Pre-combustie-afvang: CO₂ wordt erwijderd vóórdat de brandstof wordt verbrand, door deze eerst om te zetten in een mengsel van waterstof en CO₂.
Post-combustie-afvang: CO₂ wordt na de verbranding uit de rookgassen gehaald.
Oxy-fuelverbranding: De brandstof wordt verbrand in pure zuurstof in plaats van lucht, waardoor het resulterende gas bijna volledig uit CO₂ en waterdamp bestaat, wat de afvang vergemakkelijkt.
Zodra CO₂ is afgevangen, moet het naar een opslaglocatie worden getransporteerd. Dit gebeurt meestal via pijpleidingen, maar ook vervoer per schip is mogelijk – vooral bij opslaglocaties op zee.
De laatste stap is het opslaan van CO₂ in geologische formaties. Mogelijke opslaglocaties zijn onder meer:
Uitgeputte olie- en gasvelden
Diepe zoute aquifers (zoutwaterhoudende gesteentelagen)
Basaltformaties, die chemisch reageren met CO₂ en het omzetten in vast gesteente
CCS is zeer effectief in het terugdringen van de CO₂-uitstoot. Het kan tot wel 90% van de CO₂ die vrijkomt bij energiecentrales en industriële processen opvangen, wat de hoeveelheid broeikasgassen die bijdragen aan klimaatverandering aanzienlijk vermindert.
CCS kan ook CO₂ uit de lucht afvangen. Dit gebeurt via Direct Air Capture (DAC), een technologie die direct CO₂ uit de atmosfeer verwijdert. Dit helpt om historische emissies aan te pakken die zich in de loop van eeuwen hebben opgehoopt.
CCS speelt een cruciale rol in de overgang naar een koolstofarme economie. Het maakt het mogelijk om fossiele brandstoffen te blijven gebruiken met minder milieuschade, en fungeert zo als brug naar een toekomst waarin hernieuwbare energie de norm is.
Investeringspotentieel:
Energie-intensiteit:
Infrastructuurontwikkeling:
Ondanks deze uitdagingen biedt CCS grote mogelijkheden voor het grootschalig verminderen van CO₂-uitstoot. Technologische vooruitgang zal de kosten verlagen en de efficiëntie verhogen, waardoor CCS aantrekkelijker wordt. Daarnaast kunnen beleidsmaatregelen en financiële prikkels de invoering van CCS-technologieën stimuleren.
Koolstofafvang en -opslag is een essentiële technologie in de strijd tegen klimaatverandering. Het vangt en slaat CO₂ op uit industriële bronnen én uit de lucht, en helpt zo bij het terugdringen van broeikasgassen. CCS-technologieën, inclusief Direct Air Capture, zijn van vitaal belang om klimaatdoelen te halen en een koolstofarme toekomst te bereiken. Tegelijk moeten we de technische, economische en beleidsmatige obstakels overwinnen om deze technologieën succesvol te ontwikkelen en toe te passen.